بیماری ALS چیست و چه علائمی دارد؟

بیماری ALS یا اسکلروز جانبی آمیوفتریک یک بیماری نادر عصبی است که عملکرد اعصاب و نورون‌ها را مختل کرده و انجام حرکات ارادی بدن را با مشکل مواجه می‌کند. امروزه ALS از جمله بیماری‌هایی است که یافتن راهی برای درمان آن ذهن بسیاری از پزشکان و پژوهشگران را به خود مشغول کرده است و جالب است که این تحقیقات هنوز هم نتیجه قابل توجهی در بر نداشته اند.

اسکلروز جانبی آمیوفتریک بیماری پیچیده‌ای است و انواع مختلفی دارد. به همین خاطر است که آشنایی با آن نیازمند تخصص و دانش بسیاری است. اما ما در اینجا مقاله‌ای را برایتان فراهم کرده ایم که به کمک آن می‌توانید با بیماری ALS به طور مختصر و کلی آشنا شده و علائم و عوامل آن را به خوبی بشناسید. اگر این اختلال عجیب و نادر ذهن شما را هم به خود مشغول کرده است، می‌توانید به کمک مقاله ما با آن بیشتر آشنا شوید. پس با ما همراه باشید.

بیماری ALS چیست؟

ALS یا اسکلروز جانبی آمیوفتریک یک بیماری عصبی است که طی آن عملکرد اعصاب فرد مختل شده و بیمار در حرکت دادن عضلات مختلف بدن خود دچار مشکل می‌شود. البته این اختلال صرفا عضلاتی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که به صوت ارادی کار می‌کنند. (مانند عضلات دست و پا) و حرکات غیرارادی به قوت خود انجام می‌گیرند.

در ALS به علت از بین رفتن نورون‌های حرکتی، فرد کم کم در اندام‌های مختلف بدن خود با حالت فلج مواجه خواهد شد و مشاهده خواهد کرد که علائم بیماری یکی پس از دیگری ظاهر می‌شوند. علائم و نشانه‌های ALS از موارد کوچک و جزئی آغاز شده و کم کم فراگیرتر و جدی‌تر خواهند شد.

این بیماری خود به انواع مختلفی تقسیم می‌گردد.

1. ALS کلاسیک: این نوع رایج‌ترین نوع بیماری فوق محسوب می‌گردد.
2. ALS خانوادگی: در این نمونه، ممکن است چند عضو از خانواده مبتلا شوند.
3. اسکلروز جانبی اولیه: در این نمونه صرفا نورون‌های حرکتی فوقانی از بین می‌روند.
4. PMA: در این حالت نورون‌های تحتانی تحلیل می‌روند.
5. PBD: در ین نوع، غذا خوردن و حرف زدن مختل می‌شود.

علائم بیماری ALS

همان طور که گفتیم علائم این بیماری ذره ذره ظاهر می‌شوند و در مراحل ابتدایی ممکن است چندان توجه فرد را جلب ننمایند. اما به مرور زمان این نشانه‌ها شدت گرفته و سبب روز نگرانی‌های بسیاری خواهند شد. در درجه اول فرد در قسمت دست و بازوی خود احساس ناتوانی خواهد بود. همچنین احساس گرفتگی، خشکی و سفتی نیز امر رایجی خواهد بود که تعداد زیادی از مبتلایان به آن دچار خواهند شد.

سپس این علائم به دیگر اندام‌های بدن نیز منتقل می‌شود. ممکن است فرد موقع صحبت کردن دچار لکنت شود یا هنگام انجام حرکات ساده‌ای چون راه رفتن، تکان دادن دست و پا و… با مشکل مواجه شود. این نشانه‌ها روز به روز شدید‌تر شده و افزایش خواهند یافت. به نحوی که فرد به وجود مشکلی جدی در دستگاه عصبی خود پی برده و به سراغ پزشک می‌رود تا از طریق ازمایشات گوناگون مانند انجام نوار عصب و عضله از روند بیماری خود مطلع شود. در مراحل پیشرفته ALS ممکن است حتی فعالیت‌هایی چون بلعیدن غذا و تنفس نیز با مشکل مواجه شوند.

عوامل ابتلا به ALS

علت دقیق ابتلا به ALS مشخص نیست اما عواملی که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد، ممکن است در این بین نقش داشته باشند.

1. وراثت: در برخی از انواع ALS ژن‌ها می‌توانند استعداد ابتلا به این بیماری را از پدر و مادر به فرزندان منتقل نمایند. در این صورت به این بیماری ALS خانوادگی گفته می‌شود.
2. استعمال دخانیات: افرادی که به استعمال سیگار و دیگر انواع دخانیات می‌پردازند، نسبت به دیگران شانس بیشتری برای ابتلا به این بیماری خواهند داشت.
3. آلودگی‌های محیطی: هنگامی که افراد برای مدت زمان طولانی در معرض آلودگی‌های محیطی و سموم شیمیایی قرار داشته باشند، احتمال ابتلا به اختلال فوق در آن‌ها افزایش می‌یابد.
4. سن: شانس ابتلا به ALS در افراد مسن بسیار بیشتر از جوانان است. افرادی که بین 45 تا 60 سال سن دارند، بیشتر از سایرین در معرض این بیماری می‌باشند.
5. اختلالات سیستم ایمنی: از دید برخی محققان مشکلات مربوط به سیستم ایمنی بدن می‌توانند از دلایل ایجاد بیماری فوق به حساب آیند.

درمان بیماری ALS

در حال حاضر هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد. اما می‌توان به کمک روش‌های مختلف و تجویز انواع داروها، پیشرفت ALS را کند کرده و عوارض و نشانه‌های گوناگون آن را کنترل نمود. در این صورت افراد مبتلا به اختلال فوق می‌توانند زندگی آسوده‌تر و عمر طولانی‌تری داشته باشند.

در حال حاضر داروی رولوزول برای کمک به بیماران مبتلا به این اختلال توصیه می‌شود که تجویز آن بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده می‌تواند مفید و موثر باشد. این دارو ALS را درمان نمی‌کند اما با کاهش سطح گلوتامات روند پیشرفت آن را کند می‌کند. این ماده رابطه میان نورون‌های حرکتی و سلول‌های عصبی را برقرار می‌سازد.

به علاوه داروی اداراوون نیز می‌تواند در کاهش علائم ALS موثر واقع شود و به رفاه حال مبتلایان به این بیماری کمک نماید. به همین خاطر بسایری از پزشکان این دارو را به مبتلایان تجویز می‌کنند. اداراوون از طریق تزریق وارد بدن فرد می‌گردد در حالی که رولوزول حالت خوراکی دارد.

نتیجه‌گیری

بیماری ALS یا اسکلروز جانبی آمیوفتریک یک اختلال بسیار نادر عصبی است که به از بین رفتن نورون‌های حرکتی منجر شده و در نتیجه حرکات ارادی بدن افراد را با مشکل مواجه می‌کند. این اختلال در بدو امر به ایجاد دشواری در انجام حرکات ظریف، حرف زدن و گرفتگی عضلات منجر شده و در طولانی مدت می‌توان باعث فلج شدن فرد گردد. حتی در موارد پیشرفته ALS ممکن است مشکل بلع غذا و نفس کشیدن نیز بروز نماید که در این صورت استفاده از دستگاه برای کمک به تنفس افراد ضروری خواهد بود.

علت ابتلا به این بیماری مشخص نیست اما برخی ویژگی‌ها مانند کهولت سن، مصرف دخانیات، قرارگیری در معرض آلودگی‌ها و سموم و به خصوص وراثت می‌توانند احتمال ابتلا با ALS را تشدید نمایند. در خصوص درمان این بیماری نیز هنوز اطلاعات دقیقی به دست نیامده است. اسکلروز جانبی آمیوفتریک هیچ درمان قطعی ندارد اما می‌توان به کمک برخی داروها علائم آن را کنترل کرده و سرعت پیشرفت آن‌ها را کاهش داد.