فهرست مطالب
در ستون فقرات هر انسان بالغ 33 مهره وجود دارد. این مهره‌ها به وسیله لایه‌های انعطاف پذیری به نام دیسک بین مهره‌ای از هم تفکیک میشوند. در ستون فقرات در حالت طبیعی 5 دیسک کمر وجود دارد. پس وجود دیسک کمر به خودی خود، بیماری محسوب نمی‌شود. اما اگر دیسک ها از جای خود خارج شوند، به ریشه اعصاب نخاع فشار می‌آورند و باعث بروز درد در ناحیه کمر و پا میشوند. به این حالت در اصطلاح دیسک کمر می گویند. در این مطلب می‌خواهیم شما را با بهترین جراح دیسک کمر در تهران آشنا کنیم. اگر در آستانه جراحی دیسک کمر هستید،این محتوا را کامل بخوانید.
همچنین جهت مشاوره میتوانید با کلینیک دکتر نوری به شماره 02188021345 تماس بگیرید و مشاوره رایگان دریافت نمایید.
معمولاً در اکثر موارد بیرون زدگی دیسک کمر یا به طور خلاصه دیسک کمر، با ورزش، توانبخشی و درمان بدون جراحی درمان میشود. اما در برخی موارد که ورزش و روش‌های دیگر برای درمان کافی نباشند، پزشک متخصص تشخیص میدهد که بیمار نیاز به جراحی دارد. در چنین شرایطی، اولین قدم این است که به دنبال جراح ماهر برای عمل دیسک کمر خود باشید. چرا که مهارت پزشک برای جراحی بسیار مهم است.
کمر درد
کمردرد ممکن است ناشی از طیف وسیعی از عوامل مانند کشیدگی ها، شکستگی ها، مشکلات دیسک، مشکلات ساختاری، آرتریت، بیماری ها و شرایطی مانند اسپوندیلولیستزیس باشد. کشیدگی و رگ به رگ شدن کمر یک علت شایع است که اغلب از فعالیت هایی مانند بلند کردن اجسام سنگین یا حرکات ناگهانی ناشی می شود. شکستگی می تواند به دلیل تصادفات یا شرایطی که استخوان ها را ضعیف می کند، رخ دهد.
مشکلات دیسک، مانند برآمدگی یا فتق دیسک، می تواند به اعصاب فشار آورده و باعث درد شود. مسائل ساختاری مانند تنگی ستون فقرات، سرخوردگی مهره و یا اسکولیوز نیز می تواند منجر به کمردرد شود. آرتریت و شرایطی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان، تومورها، عفونت ها و سرطان همگی می‌توانند در ایجاد کمر درد نقش داشته باشند.
دیسک کمر چیست؟
شاید برایتان سوال باشد که دیسک کمر چیست؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم در ستون فقرات هر انسان بالغ 33 مهره وجود دارد. این مهره‌ها به وسیله لایه‌های انعطاف پذیری به نام دیسک بین مهره‌ای از هم تفکیک میشوند. در ستون فقرات در حالت طبیعی 5 دیسک کمر وجود دارد. پس وجود دیسک به خودی خود، بیماری محسوب نمی‌شود. دیسک از جای خود خارج می شود، و به ریشه اعصاب نخاع فشار می‌آورد و باعث بروز درد در ناحیه کمر و پا می گردد. این حالت در اصطلاح دیسک کمر می گویند . البته اصطلاح علمی آن فتق دیسک کمری است.
مهره های کمر به شکل قطعات استخوانی مرتبط به یکدیگر توسط قطعه ای به نام دیسک به همدیگر متصل می شوند. دیسک ها از دو بخش بیرونی و داخلی تشکیل می شود. لایه بیرونی سخت تر و بخش داخلی نرم تر است. بخش بیرونی از چندین لایه تشکیل می شود که به آن حلقه فیبری یا آنولوس فیبروزوس می گویند. لایه درونی شامل ماده ای ژلاتین مانند به نام هسته یا نوکلئوس پولپوزوس قرارگرفته است.
شروع آسیب دیدگی دیسک کمر
معمولاً در سنین 30 تا 40 سالگی افراد دچار دیسک کمر می شوند که موجب بروز کمر درد و درد اندام تحتانی می شود. در صورت بی توجهی افراد مبتلا ضعف در عضلات و سایر عوارض ایجاد شده و درمان آن کمی با دشواری به نتیجه می رسد.
نقش دیسک کمر
دیسک بین مهره‌ای به صورت بالشتک یا صفحه‌ای بین دو جسم مهره در ستون فقرات قرار میگیرد. بنابراین دیسک‌ها همانند یک کمک فنر، ضربات وارده به ستون فقرات را خنثی میکنند. دیسک کمر نقش و مسئولیت بسیار مهمی را در بدن تمامی مهره داران ایفا می کنند که در زیر به مهمترین آنها اشاره می شود:
- مانند یک قطعه بلبرینگ زنده باعث می شوند که قادر باشیم به نرمی خم و راست شویم ، به جلو وعقب و اطراف بچرخیم.
- از ایجاد ضربات به مهره ها جلوگیری می کند.
- در زمانی که جسمی را جابجا می کنیم فشارهای وارده را خنثی می کنند.
- مانند یک میله اهرم جابجایی یا حمل اجسام را ساده تر می کند.
تعداد دیسک های کمر
در کمر هر انسانی تعداد 5 مهره وجود دارد که دیسک ها در فواصل میانی هر مهره قراردارند. بدین ترتیب تعداد 5 دیسک در کمر هر شخصی قرارگرفته است که آنها را به شکل قطعات زنده غضروفی می توان مشاهده نمود.
بروز آسیب دیدگی در دیسک کمر
همانطور که بیان شد دیسک کمر یکی از قطعات مهم در بین مهره های کمر است. بصورت مصطلح افراد از جمله دیسک کمر دارم به معنای دیسک کمرم آسیب دیده است یا دیسک کمرم درد می کند استفاده می کنند. درواقع یکی از دیسک های واقع شده در میان یکی از مهره های کمر آسیب دیده، پاره شده و یا بیرون زده است.
چه زمانی دیسک کمر نیاز به جراحی دارد؟
بین هر یک از مهره های ستون فقرات، یک دیسک وجود دارد. این دیسک‌ها هر ضربه‌ای را که به ستون مهره‌ها وارد میشود، جذب میکنند تا آسیبی به مهره‌ها وارد نشود. معمولاً بیرون زدگی، پارگی و یا خارج شدن دیسک یا همان بالشتک های بین مفصلی از جای اصلی خود، باعث بروز درد و ناراحتی برای بیمار می شوند. محل بروز درد و جایی بیمار از آن شکایت دارد، در واقع بخشی از عصب ستون فقرات است که به دلیل بیرون زدگی دیسک، تحت فشار قرار گرفته است.
به عنوان مثال اگر دیسک مهره های پایینی بیرون زدگی داشته باشند، فشار به مهره های انتهایی وارد میشود و درد در ناحیه پشت پا خودش را نشان میدهد. اگر بیرون زدگی دیسک در مهره‌های نزدیک به گردن باشد؛ درد آن در گردن و بازوها منعکس می شود. در برخی از افراد، تحت فشار قرار گرفتن کانال عصبی یا نخاعی را به جای درد بصورت بی حسی و ضعف عضلانی بروز میکند.
شاید برایتان سوال باشد که در چه شرایطی نیاز به جراحی دیسک کمر دارم؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم اصولاً عمل جراحی دیسک کمر در بیمارانی انجام میگیرد که به درمان غیرجراحی دیسک پاسخ ندهند. به عبارت دیگر درمان‌های بدون جراحی دیسک کمر، منجر به بهبودی کامل بیمار نشده باشند .
انواع دیسک کمر
لازم به ذکر است که شناخت دقیق بیماری و علائم آن می تواند در روند بهبود شما کمک کند و به آن سرعت ببخشد.
دیسک کم آب
باید خدمتتان عرض کنیم که دیسک کمر شامل یک طیف وسیع و متنوع از بیماری ها است . یکی از انواع دیسک دیسک کم آب یا همان دهیدره است ؛ در این حالت دیسک دیگر نمی تواند خاصیت اسفنجی خود را حفظ کند. وقتی که در طول روز بار سنگین بلند می کنیم دیسک کمر آب جذب می کند و سفت تر می شود در نتیجه فشار داخل دیسک بالا می رود و زمانی که وسیله ی سنگین را زمین می گذاریم دیسک آن آبی که جذب کرده است را از دست می دهد و اگر این روند ادامه پیدا کند فرد با دیسک کمر دهیدره یا همان کم آب مواجه می شود.
برجستگی دیسک کمر
اگر بر اثر وارد شدن ضربه یا بلند کردن اجسام سنگین ترک هایی داخل دیسک کمر ایجاد شود. این شکاف ها به مرکز زمان گشاد تر شوند هسته ی دیسک قابلیت این را دارد که از حلقه خارج شود اما خب به خاطر وجود چند لایه از حلقه دیسک که هنوز سالم هستند یک برجستگی به وجود می آید .
ترک های دیسک کمر
گاهی اوقات افزایش سن می تواند موجب ایجاد ترک هایی داخل دیسک می شود. معمولا زمانی که دیسک دهیدره می شود ترک می خورد و این ترک ها در راستای عرضی، طولی و شعاعی است .
پارگی دیسک کمر
متاسفانه در چنین وضعیتی تمام لایه های جا به دیسک پاره می شود و است و هسته نیز از درون هسته نمایان است. لازم است بدانید که دیسک در قسمت های مختلف پاره می شود اما امکان دارد از سمت راست یا چپ و یا وسط پاره شود.
دیسک مهاجر
در چنین وضعیتی قطعه ای جدا می شود و به سمت بالا و پایین حرکت می کند. در این حالت پارگی به شکل عمودی هست و می تواند در داخل کانال نخاعی حرکت کند.
فتق دیسک
در فتق دیسک بخش هایی از لایه بیرونی و هسته در بخشی از محیط دایره ای بیرون می زند ولی هنوز بخشی از لایه بیرونی سالم هست و پاره نشده است. این حالت به فتق و بیرون زدگی دیسک معروف هست.
دلایل ابتلاء به دیسک کمر
بیرون زدگی دیسک کمر میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. از جمله افزایش سن که موجب خشک شدن آب دیسک مهره های کمر میشود. ساختار دیسک در واقع محتوی آب، کلاژن و پروتئین است. با افزایش سن، بتدریج آب دیسک کم می شود و بیرون زدگی دیسک یا درد کمر را بروز می کند. وزن زیاد، ورزش های غیر اصولی و سنگین، بد نشستن، بد ایستادن و بد خوابیدن باعث ابتلا به این بیماری می شوند. بیماری بیرون زدگی دیسک، در بیماران مختلف علائم متفاوتی دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
شایع‌ترین علائم دیسک کمر
این بیماری بر اساس نوع و شدت آن میتواند علائم مختلفی داشته باشد. در ادامه هریک از دلایل را بررسی و نشانه های آن را ذکر میکنیم.
اولین نشانه‌های دیسک کمر
دیسک کمر یا همان بیرون زدگی دیسک کمر، متناسب با نوع و شدتی که دارد، میتواند نشانه های مختلفی داشته باشد. متداول ترین نشانه های دیسک کمر، در، سوزش، گزگز شدن، بی حسی و احساس درد یا بی حسی در پا است. درد دیسک کمر ممکن است به ساق پا و یا حتی کف پا سرایت کند. وجود درد در ناحیه پا؛ نشانه وضعیت وخیم تری از دیسک کمر است.
علائم دیسک کمر خفیف
چنانچه بیرون‌زدگی دیسک کمر خفیف باشد، بیمار، درد کمی را در ناحیه کمر خود احساس میکند که معمولاً با استراحت و بهبود می‌یابد. در صورت کمر درد خفیف، بهتر است تا چند روز از برداشتن اجسام سنگین خودداری کنید و استراحت کنید تا کمر درد ادامه‌دار نشود.
علائم دیسک کمر شدید
دیسک کمر شدید، با علائمی همچون بیشتر شدن درد در ناحیه کمر، تیر کشیدن، سرایت درد به ناحیه باسن و ساق هر دو پا همراه است. همچنین در بسیاری موارد بیمار برای کاهش درد خود به یک سمت خم میشود.
علائم دیسک کمر در پاها
زمانی که این بیماری به پاها انتشار می‌یابد، علاوه بر درد ممکن است بی حسی، خواب رفتگی سوزن سوزن شدن یا حتی سوزش را در ناحیه کمر و پا حس کنید. برخی تصور میکنند درد دیسک کمر فقط در قسمت پشت به وجود می‌آید. در حالیکه نوع درد و منطقه آن به ریشه عصب درگیر بستگی دارد و به همین دلیل ممکن است درد به قسمت‌های داخلی ران و زانو نیز برسد. علاوه بر این در صورت بروز درد در قسمت پاها، در هنگام معاینه و سنجش قدرت عضلات پا، با کاهش رفلکس مواجه می‌شویم.
علائم پارگی دیسک کمر
شدیدترین حالت این عارضه، پارگی دیسک است. در صورت وقوع چنین مشکلی، درد ادمه داری در ناحیه پشت حس میشود. اسپاسم شدید عضلانی، بی‌اختیاری در ادرار و مدفوع، همچنین درد عمیق، شدید و تیز به همراه بی حسی و ضعف در ناحیه کمر از دیگر علایم پارگی دیسک کمر است.
کمر درد در بارداری
کمر درد در دوره بارداری یکی از مشکلات رایج مادران باردار است. مخصوصاً در ماه های آخر بارداری و زمانی که شکم به پایین کشیده میشود، بیشتر خودش را نشان میدهد. استرس های احتمالی مادر نیز خطر مبتلا شدن به کمر درد و دیسک کمر را افزایش میدهد.
یکی از دلایل این کمر درد، حمل وزن نوزاد در شکم است که باعث وارد شدن فشار بیش از حد به کمر و همچنین مفاصل میشود. تغییرات هورمونی مادران در دوران بارداری، باعث شل شدن رباط ها شده و به ستون فقرات و لگن فشار وارد میکند.
به طور کلی اگر اضافه وزن دارید، احتمال ابتلاء به کمر درد و دیسک کمر در شما بیشتر است. تحقیقات نشان میدهد که این بیماری در زنان باردار بالای ۳۰ سال بیشتر است و این گروه سنی بیشتر در معرض ابتلا به این مشکل هستند و اما خبر خوب این است که ورزش های منظم و اصولی میتواند این احتمال را کاهش دهد.
درمان کمر درد و دیسک کمر در دوران بارداری
اگر در دوران بارداری دچار مشکلات مرتبط با کمر شدید میتوانید با انجام برخی تمرینات ورزشی و استفاده از کمربندهای مخصوص این مشکل را درمان کنید. همانطور که اشاره کردیم در برخی موارد، خانم‌های باردار دچار مشکلاتی همچون دیسک کمر میشوند که این مشکلات معمولاً قابل درمان است و خطری برای مادر و فرزند ندارد.
اگر برای کم کردن درد خود به داروی خاصی نیاز دارید موضوع را با پزشک در میان بگذارید. استامینوفن یکی از مسکن های مناسب دوره ی بارداری است. در دوران بارداری از مصرف آسپرین و یا ضدالتهاب های غیر استروئیدی خودداری کنید. به طور کلی بهتر است در طول دوره بارداری دارو مصرف نکنید. از روش های کم خطر دیگر برای درمان و یا بهبود دیسک کمر خود استفاده نمایید.
درمان بدون جراحی
یکی از روش های کاملاً بی ضرر و مؤثر برای بهبود دیسک کمر، سرما درمانی و گرما درمانی است. به این صورت که یخ درمانی به بی حس کردن محل درد کمک کرده و علائم را بلافاصله تسکین دهد. در واقع سرما درمانی با کاهش سیگنال‌های درد و کاهش جریان خون به تسکین درد کمک میکند. همچنین استفاده از گرما به اتساع رگهای خونی، بهبود جریان خون و مواد مغذی و کاهش درد عضلانی کمک می کند و روند بهبود را نیز تسریع میکند.
به یاد داشته باشید که کمر درد شما نباید تاثیری روی زایمان یا کاهش درد هنگام زایمان بگذارد. بهتر است از قبل وضعیت خود را به پزشک و بیمارستان اطلاع دهید زیرا موارد مختلفی وجود دارد که میتوانید برای تسکین کمر درد در هنگام زایمان از آنها بهره ببرید.
فراموش نکنید که اگر کمر درد شما شدید شد یا این درد برای مدتی بیش از دو هفته طول کشید، حتما به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات کمر درد میتواند نشانه زایمان زودرس یا عفونت ادراری باشد. اگر علائمی مانند خونریزی واژینال، ادرار دردناک و یا علائم زایمان زودرس دارید، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
درمان جراحی
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که کمتر از دو درصد از زنان باردارِ مبتلا به دیسک کمر، ممکن است به سندرم cauda equina، دچار شوند. از علائم رایج سندرم cauna equina میتوان به ضعف و بی‌حسی شدید در هر دو پا، بی حسی در کشاله ران و ناحیه واژن و کاهش فعالیت روده یا مثانه اشاره کرد. این سندرم باید بلافاصله درمان شود تا مادر دچار عوارض بعدی نشود.
تشخیص دیسک کمر
برای تشخیص نوع و شدت بیماری، لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید. در چنین شرایطی اصلا از روش‌های خود درمانی استفاده نکنید. هنگام مراجعه، پزشک در ابتدا سوابق بیماری شما را بررسی میکند، همچنین از روش‌های فیزیکی برای تشخیص دقیق تر استفاده میکند.
درد دیسک کمر، در مسیر عصب سیاتیک است. یعنی دردی است که از کمر شروع میشود و به داخل لگن و به پشت ران و سپس پشت ساق پا انتشار پیدا میکند. روش‌های زیر متداول‌ترین روش‌هایی هستند که پزشکان از آنها برای تشخیص دقیق‌تر نوع مشکل شما استفاده میکند:
عکس رادیولوژی
ممکن است پزشک از شما بخواهد عکس رادیولوژی از کمر خود بگیرید. عکس رادیولوژی میتواند میزان آسیب دیدگی ستون فقرات و مهره‌ها را مشخص کند.
ام آر آی
یکی از رایج‌ترین تست‌ها برای تشخیص بیرون زدگی دیسک، تصویربرداری از طریق ام آر آی است. انجام این تست کاملاً بدون درد است و عوارض جانبی خاصی نخواهد داشت. چنانچه تشخیص اولیه پزشک، بیرون زدگی دیسک کمر باشد، انجاتم تصویربرداری ام آر آی میتواند جایگزین کلیه تست‌های دیگر شود.
سی تی اسکن
در شرایطی که تصویربراداری با رایولوژی و ام آر آی نتواند در تشخیص بیماری کمک کند، سی تی اسکن میتواند اطلاعات و جزئیات دقیق‌تری را پیرامون مفصل و مهره‌های ستون فقرات در اختیار پزشک قرار دهد.
نوار عصب و نوار عضله
علاوه بر روش‌هایی که به آنها اشاره کردیم، میتوان از انجام نوار عصب و عضله نیز برای تشخیص دیسک و شدت آسیب عصب کمک گرفت.
تشخیص بیرون زدگی دیسک کمر
- مهم ترین آنها گرفتن شرح بیماری یا ناراحتی از خود بیمار است. معمولاً با بوجود آمدن یک درد شدید ناگهانی در ناحیه کمر و یا در پشت پای بیمار و یا حتی در هر دو پای شخص مشاهده می گردد.
- بیمار یک ناراحتی بلند مدت در ناحیه کمر داشته که ناگهان تبدیل به دردهای شدید در پشت و یا در پشت پا شده باشد.
- درد دیسک کمر بیشتر در مسیر عصب سیاتیک می باشد. به این معنا که درد از پشت و کمر شروع شده به داخل لگن وارد می شود و سپس در مسیر پشت ران و پشت ساق پا جریان می یابد.
- در زمان معاینه بالینی چنانچه به طرف بالا آورده شود درد شدیدی را از خود بروز می دهد.
چنانچه یکی از علائم فوق الذکر در فرد بیمار مشاهده گردد باید بیمار توسط پزشک متخصص ویزیت شده و معاینه صوردت بگیرد در صورت صلاحدید و تجویز پزشک می بایست اقدام به گرفتن ام آر آی ( MRI ) نمائیم تا میزان پارگی و مقدار بیرون زدگی دیسک کمر مشخص شود و برای تکمیل تشخیص می توان از گرفتن نوار عصب و عضله استفاده کرد.
آیا دیسک کمر درمان می شود؟
یک سوالی که ذهن اکثر افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند را به خود مشغول کرده است این است که آیا دیسک کمر درمان دارد ؟ پاسخ این هست بله دیسک کمر درمان دارد. حال بلافاصله این سوال پیش میاد که چه درمان هایی برای دیسک کمر وجود دارد ؟ بصورکلی درمان دیسک به دو روش هست.
- درمان بدون جراحی دیسک
- درمان جراحی دیسک
بطورکلی اگرچه اکثر بیماران با درمان های غیر جراحی درمان می شوند اما بیمارانی که به درمان غیرجراحی پاسخ نداده اند باید جراحی شوند.
البته باید به این نکته اشاره کنیم که وضعیت و نوع بیماری هر فردی با دیگری متفاوت است و قطعا این موارد در درمان نیز موثر هستند . گاهی اوقات فرد با چندین جلسه فیزیوتراپی و توانبخشی،مصرف دارو های ضد التهاب، تزریق ستون فقرات درمان می شود اما اگر بیماری با این روش ها از بین نرود جراحی تنها درمان است .
آیا پارگی دیسک کمر خطرناک است ؟
همان گونه که تا به این جا چندین بار اشاره کردیم پارگی دیسک یعنی قطعه از هسته دیسک خارج شود و به سمت داخل کانال نخاع حرکت کند . دقت کنید که فضای نخاعی یک سری محدودیت دارد که برای عصب و آن قطعه ی جا به جا شده مناسب و حتی کافی نیست و به همین خاطر دیسک به اعصاب فرد فشار وارد می کند و موجب ایجاد درد در کمر می شود. آسیب اعصاب کمری یکی از این خطرات است؛ عصب تحت فشار و سیاتیک عموما به خاطر پارگی دیسک به وجود می آیند. قطعا می توانید حدس بزنید فشار روی اعصاب می تواند موجب درد ، گزگز، سوزش و حتی بی حسی شود . رادیکولوپاتی نیز از دیگر عوارض دیسک کمر است.
چه ورزش هایی برای دیسک کمر خوب است
اغلب اوقات نیز با این سوال مواجه می شویم که چه ورزش هایی برای دیسک کمر خوب است؟ شما تمریناتی که پزشک به شما می دهد انجام دهید. ورزش هایی مثل پیلاتس و یوگا برای درمان دیسک کمر مناسب هستند. این که چه حرکاتی را باید انجام دهید با توجه به شرایطی که دارید تعیین می شود.
از انجام این حرکات امتناع کنید.
- دراز نشست
- خم شدن به جلو
- بالا بردن پا
- تمرینات سنگین و پر فشار
- بالا بردن وزنه
ورزش دیسک کمر
تمرین درمانی مناسب نقش اساسی در درمان و پیشگیری کمردرد و دیسک دارند.
ورزش های ستون فقرات در سایت دکتر نوری در دسترس می باشد.
آیا دیسک کمر باعث درد لگن می شود ؟
خیلی از افراد درد کمر و لگن را با یک دیگر اشتباه می گیرند. ما امروز آمده ایم تا به این نکته اشاره کنیم که ممکن است احساس درد در لگن همیشه مربوط به لگن نباشد و امکان دارد درد در این ناحیه به خاطر درد مفاصل ران باشد. اگر در قسمت زیر شکم و هم چنین بالای پا های خود احساس درد دارید مربوط به لگن است و درد در آن قسمت را پزشک می تواند با انجام آزمایش های منظم و بررسی علائم تشخیص دهد. زمانی که کمر تحلیل می رود و استخوان های تحریک شده ملتهب می شوند درد به لگن نیز سرایت می کند. معمولا برای درمان این بیماری دارو های ضد التهاب تجویز می شود؛ این دارو ها می توانند درد های متوسط را آرام کند .
آیا دیسک کمر با استراحت خوب می شود ؟
بیرون زدگی و پارگی دیسک یک معضل بزرگ هستند که می توانند زندگی هر فردی را مختل کنند اما خوشبختانه این روز ها با پیشرفت علم پزشکی این مشکل بزرگ قابل حل است اما سوال این جا است آیا دیسک کمر با استراحت خوب می شود ؟
خیلی از افراد گمان می کنند که تنها عمل می تواند بیرون زدگی و یا پارگی دیسک کمر را درمان کند و امید کمی به استراحت دارند اما حواستان باشد که استراحت می تواند حرکات ستون فقرات را به حداقل برساند و این گونه فشار روی دیسک ها نیز کم شود و به مرور دیسک کمر نیز ترمیم شود اما باید توجه نمایید این استراحت باید نسبی باشد نه مطلق و همچنین مدت آن نباید طولانی باشد . بیرون زدگی و پارگی دیسک درجات مختلفی دارند به همین دلیل مراحل مختلفی دارند و هر مرحله طول درمان متفاوتی دارد ، هر چه دیسک جدید تر باشد قطعا سریع تر از بین می رود و با زمان کم تری مشکل حل می شود اما هر چه در درمان سهل انگاری کنید قطعا باید زمان بیش تری برای درمان بگذارید.
چه کار هایی برای دیسک کمر ضرر دارد
راه حل های زیادی برای درمان دیسک کمر وجود دارد. شما از هر روشی هم که استفاده کنید باید یک سری مراقبت بعد از آن را انجام دهید . ما در این بخش تعدادی توصیه ی مهم داریم و به شما می گوییم که چگونه درد دیسک کمر را کاهش دهید.
- اگر تصادف کردید و متوجه ی درد در کمر خود شدید به هیچ عنوان با ماشین شخصی خود به بیمارستان نروید. در چنین مواقعی بهتر است با آمبولانس به بیمارستان بروید. این کار شما موجب می شود که اگر دچار پارگی دیسک شدید آسیب های بعد از آن کم تر شود.
- چنان چه دیسک کمرتان پاره شده است به هیچ عنوان وسایل سنگین بلند نکنید ؛ حواستان باشد برای اوقات حتی بلند کردن یک نایلون میوه نیز می تواند وضعتان را خراب تر کند.
- اگر قصد دارید ورزش کنید حتما باید این کار را تحت نظر یک مربی متخصص انجام دهید زیرا حرکات اشتباه می توانند بزرگ ترین آسیب را به شما برساند.
- دقت کنید که حرکت های چرخشی می تواند فشار های زیادی به دیسک وارد کند و درد های زیادی به محل آسیب دیده وارد کند پس انجام این حرکات را به حداقل برسانید .
چه موقع باید دیسک کمر عمل کرد
با توجه به عوارض و مراقبت هایی که جراحی دارد افراد زیادی از انجام آن امتناع می کنند اما آیا تا به حال از خود پرسیده اید که اگر دیسک کمر عمل نکنیم چه می شود . دیسک کمر با راه حل هایی مثل مصرف دارو، ماساژ درمانی، طب سوزنی، تزریق دارو ، فیزیوتراپی و غیره درمان می شود اما زمانی که تمام این کار ها جواب ندهد تنها راه عمل جراحی است و هر چه در انجام آن سهل انگاری و کوتاهی کنید قطعا وضع خراب تر می شود . حواستان باشد که یک کمر درد ساده را به یک مشکل بزرگ و اساسی تبدیل نکنید و در اولین فرصت به یک پزشک حاذق و کار بلد مشورت کنید.
انواع جراحی دیسک کمر
برای درمان بیماری‌های مربوط به دیسک، جراحی‌های متفاوتی انجام میشود. انواع عمل دیسک کمر عبارتند از:
- جراحی لامینکتومی
- میکروسکوپی دیسک کمر
- جراحی آندوسکوپی دیسک کمر
- جراحی دیسک کمر با لیزر
در هریک از این روش‌ها، جراح از تکنیکی برای برداشتن دیسک معیوب استفاده میکند. در ادامه به بیان هریک از این روش‌ها می‌پردازیم:
جراحی لامینکتومی دیسک کمر
یکی از قدیمی‌ترین روش‌ها برای جراحی دیسک کمر، روش لامینکتومی است. در این روش بجای بیهوشی کامل از بی حسی موضعی استفاده میشود. به این صورت که بیمار به شکم خوابانده میشود و روی کمر قسمت ستون فقرات، برش کوچکی داه میشود. به این ترتیب ریشه‌های عصبی آسیب دیده قابل رویت است. بخش‌هایی از دیسک‌های آسیب دیده از ستون فقرات خارج میشوند و پس از اطمینان از سالم بودن ریشه‌های عصبی، محل جراحی به طور کامل بخیه می‌خورد.
جراحی میکروسکوپی دیسک کمر
این روش نیز به روش لامینکتومی شباهت دارد و مراحل آن مانند قبل انجام میشود، تنها تفاوت این دو روش، این است که در روش میکروسکپی، برش کمتری روی کمر ایجاد میشود و مقدار استخوان یا دیسکی که خارج میشود، کمتر است. در این روش برای دسترسی به ریشه عصب و دیسک ها، از میکروسکپ استفاده میشود که با بزرگنمایی، کمک میکند بافت های آسیب دیده بهتر و بیشتر قابل تشخیص باشند.
جراحی آندوسکوپی دیسک کمر
در این روش یک برش عمودی به موازات ستون فقرات، وسط کمر و نزدیک به بافت های آسیب دیده ایجاد میشود، سپس با وارد کردن آندوسکوپ، دیسک های بیرون زده و آسیب دیده را از محل مورد نظر خارج میکنند. در این روش در واقع کمترین دستکاری در کانال نخاعی انجام می شود.
جراحی دیسک کمر با لیزر
همانطور که می‌دانید از لیزر برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده میشود، درمان دیسک کمر یکی از همین بیماری‌ها است. استفاده از لیزر برای مواردی است که دیسک کمر به مرز پارگی رسیده اما به طور کامل پاره نشده است. در این روش اشعه لیزر از طریق یک سوزن باریک و ظریف وارد بافت‌های آسیب دیده دیسک میشود و فشارهای موجود بر دیسک کاهش می‌یابد. همچنین در این روش تلاش میشود دیسک به طرف داخل کشیده شود تا از ریشه عصب فاصله بگیرد و درد بیمار کاهش پیدا کند.
تزریق های اپیدورال یا تزریق فاست
این روش، به عنوان یکی از روش های کم تهاجم برای درمان یا بهبود دیسک کمر استفاده میشود. تزریق فاست در واقع روشی است که در آن روی ریشه عصبی یا بین مهره های ستون فقرات (بر اساس تشخیص پزشک و شرایط بیمار) تزریق صورت میگیرد. گاهی اوقات روش های کم تهاجم برای این منظور استفاده میشوند بیمار نیاز به جراحی دارد و پزشک میخواهد با تست روش های کم تهاجم بررسی کند که آیا نتیجه عمل جراحی، مطلوبیت لازم را دارد یا خیر؟ اگر با اعمال روش های کم تهاجم، وضعیت بیماری بهتر شود، میتوان با احتمال خوبی، جراحی را موفقیت آمیز دانست.
چه چیز هایی باعث تشدید دیسک کمر می شود
نشستن های طولانی مدت می تواند وضع را از آن چیزی که هست بد تر کند؛ اگر به خاطر شغلی که دارید مجبور هستید ساعت های طولانی را پشت میز بنشینید بهتر است بعد از مدتی نشستن بایستید و کمی حرکت کنید و در زمان نشستن هم سعی کنید که قوز نکنید. کار های روتین و معمولی مثل جا به جا کردن وسایل منزل، جارو کشیدن، لباس شستن و غیره نیز ممکن است وضع را بدتر کند .
چه افرادی در معرض ابتلاء به دیسک کمر هستند؟
رایج‌ترین سن برای ابتلاء به دیسک کمر، بین 30 تا 50 سال است. چرا که در این سن معمولاً دیسک‌های بین مهره‌ای پر آب هستند و احتمال بیرون زدگی دیسک بالاتر است. اما به افزایش سن، آب دیسک کاهش یافته و احتمال بیرون‌زدگی دیسک پایین‌تر است.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده آقایان بیشتر از خانم‌ها در معرض بیرون‌زدگی دیسک کمر هستند. البته برای خانم‌ها نیز در دوره بارداری احتمال ابتلاء به دیسک کمر وجود دارد.
درمان دیسک کمر
یکی از رایج‌ترین روش‌های درمان این بیماری در ایران، استفاده از داروهای ضد التهاب یا همان مُسکن هاست. این داروها باعث کاهش ورم اطراف ریشه عصبی میشوند و از این طریق بیماری را بهبود می‌دهند. یکی دیگر از روش‌های درمان این بیماری، انجام فیزیوتراپی و ورزش درمانی است.
آب درمانی و گرم کردن به روش‌های مخصوص، تزریق داخل مفاصل یا مهره‌های ستون فقرات یا اطراف عصب‌ها، از دیگر روش‌های درمان این بیماری است. اگر درمان‌های فوق نتیجه مطلوبی نداشته باشد، دیسک را میتوان با عمل جراحی لیزر، آندوسکوپی یا روش‌های عمل جراحی باز درمان نمود.
اولین اقدام برای درمان کلیه بیماری‌ها، در همه جای دنیا، درمان با استفاده از روش‌های غیر جراحی است. درمان این بیماری نیز از این قاعده مستثنی نیست. درمان طبی یا همان درمان با دارو یعنی تجویز داروهایی که برای درمان این بیماری موثر هستند. از آنجاییکه دارو بر اساس وضعیت بیمار تجویز میشود، یک نسخه برای افراد مختلف نمی‌تواند کارآمد باشد. لذا هر فرد پس از مراجعه به پزشک و تعیین وضعیت، میتواند داروی مخصوص به خود را دریافت و مصرف نماید.
داروی دیسک کمر
اینکه دیسک کمر شما با چه روشی درمان می شود، به طور مستقیم به وضعیت بیرون زدگی دیسک یا پارگی دیسک بستگی دارد. اما به طور کلی در سال های اخیر هم پزشکان و هم بیماران، تمایل دارند از روش های غیر جراحی استفاده کنند.
در این میان برای درمان دیسک کمر هم میتوان از داروهای ضد التهابی استفاده نمود، هم از روش هایی مثل فیزیوتراپی و طب سوزنی. در ادامه توضیحاتی درباره هریک از این روش ها به شما میدهیم. همچنان توصیه میکنیم برای تشخیص صحیح و درمان به موقع دیسک کمر به پزشک مورد اعتماد مراجعه نمایید و از خود درمانی پرهیز کنید.
داروهای ضدالتهاب و دیسک کمر
برای درمان دیسک کمر، دارو نقش ویژه ای دارد. از جمله داروهای مؤثر در درمان این بیماری میتوان به داروهای ضد التهابی غیر استروییدی اشاره کرد. در بیمارانی که دردهای انتشاری دارند استفاده از داروی گاباپنتین ویا پرگابالین و یا برندهای خارجی آن ماند لیریکا، از بهترین داروها درمان دیسک کمر مطرح می باشند.
داروهای شل کننده عضلانی
یکی از داروهای مؤثر برای درمان دیسک کمر، داروهای شل کننده عضلات است. چراکه دیسک کمر میتوتند نتیجه تحت فشار قرار گرفتن ریشه عصبی مرتبط با نخاع باشد. از این رو عضلات نزدیک به این ریشه های عصبی به دلیل فشار وارد شده، منقبض میشوند. در چنین شرایطی، داروهای شل کننده عضلات میتواند مفید و مؤثر واقع شود. علت دیگر گرفتگی عضلات در این موارد، اکسیژن رسانی ناقص و یا نرسیدن اکسیژن به عضله است که آن را به انقباض وادار میکند. با تزریق داروهای شل کننده عضلات، عضله از حالت انقباض بیرون می آید و بیمار درد کمتری را حس میکند و یا ممکن است درد به طور کامل بهبود یابد.
عوامل مؤثر بر درمان دیسک کمر
در فرآیند درمان این بیماری، عوامل متعددی اثر دارند. به لطف پیشرفت‌های حوزه درمان، بیش از 80 درصد دردهای مفصل و مهره‌های کمر، بدون جراحی درمان شده است. اما عواملی که در فرآیند درمان می‌توانند مؤثر باشند عبارتند از:
شدت بیرون زدگی دیسک
همانطور که اشاره کردیم، دیسک کمر بنا بر وضعیت و کمر و شدت بیماری، ممکن در سه حالت خفیف، متوسط و یا شدید باشد. هرچقدر بیماری تازه و خفیف باشد، فرآیند درمان کوتاه تر و نتیجه مطلوب تر است. هرچقدر بیماری کهنه تر و شدیدتر باشد فرآیند درمان طولانی تر است و ممکن است این پروسه با سختی هایی همراه باشد.
تعداد مهره های آسیب دیده
اشاره کردیم که تعداد 5 دیسک در کمر هر فرد بالغ وجود دارد. بیماری که تعداد دیسک های آسیب دیده بیشتری داشته باشد، فرآیند درمان طولانی تری را سپری میکند.
تنگی کانال‌های نخاعی
اگر بیمار علاوه بر دیسک کمر، مبتلا به گرفتگی یا تنگی کانال نخاعی باشد، در صورت انجام عمل جراحی، نتیجه عمل وی به اندازه دیگر بیمارانی که این مشکل را ندارند، خوب نخواهد بود. به عبارت دیگر بیمارانی که تنگی کانال نخاعی ندارند در مقایسه با بیماران مبتلا به این عارضه، عمل جراحی موفق‌تری خواهند داشت.
وجود بیماری‌های زمینه‌ای
درمان این بیماری در افرادی که مبتلا به برخی بیماری‌های زمینه ای مانند دیابت، چاقی، بیماری‌های قلبی مانند روماتیسم، آرتریت و روماتویید هستند، کمی سخت‌تر از سایر بیماران است.
روش های درمان دیسک کمر بدون جراحی
معمولاً درمان های بدون جراحی ضایعات بیرون زدگی و یا پارگی دیسک کمر به سه دسته کلی تقسیم می شوند که در زیر به آنها اشاره می کنیم.
- توسط داروهای خوراکی و پمادها که در اصطلاح به آنها درمان طبی می گویند.
- درمان دیسک کمر با ورزش و توانبخشی و فیزیوتراپی که عبارتند از: مانیپولاسیون ، ماساژ، کشش کمر، استفاده از وسایل و ابزارهایی مانند لیزر، الکتروتارپی، طب سوزنی، اشعه مادون قرمز، اشعه مادون بنفش، گرما درمانی ( HOT PACK )، نرمش ها و ورزش های تخصصی زیرنظر پزشک.
- درمان های پیشرفته ازطریق تزریق مواد ضد التهاب در داخل مفاصل، ستوت فقرات و داخل فضای اپیدورال و کم کردن حجم دیسک آسیب دیده توسط لیزر.
داروهای ضد التهاب
داروهای ضد التهاببا پخش و نشت مواد ژلاتینی داخل بخش درونی دیسک و نشستن آنها بر روی رشته های عصبی، باعث التهاب آنها شده و ورم های میکروسکوپی بوجود می آید. از سویی دیگر با مقابله گلبول های سفید خون برای ازبین بردن و کشتن مواد ژلاتینی، گنجایش محلی که رشته های اعصاب در آنها قراردارند تنگ و کم شده و در نتیجه به اعصاب فشار وارد گردیده و به صورت دردهای دائمی نمود پیدا می کند.
تا چندی پیش با استفاده از عصاره تنه درخت بید که همان آسپرین می باشد و داروهائی مانند بروفن و دیکلوفناک و اخیراً بوسیله پروستاگلاندین، سعی می شود از مزان التهاب های بوجود آمده جلوگیری شود و با داروهای تکمیلی بهبودی کامل به دست آید.
شل کننده های عضلات
جهت شل شدن و رهایی عضلات از انقباض از داروهایی مانند متوکاربامول، باکلوفن و یا تیزانیدین استفاده می شود. در اثر فشارهای وارد شده به ریشه عصب، عضلات تحت تأثیر جریان های الکتریکی مداوم قرارگرفته و انقباض دائمی پیدا می کنند. انقباض عضلات باعث جمع شدن اسیدلاکتیک شده و در نتیجه درد را به همراه دارد. کم شدن میزان اکسیژن در عضلات مزید بر علت شده و مقدار درد را افزایش می دهد.
گرم کردن و یا گرما درمانی
با استفاده از اشعه های ماوراء بنفش و مادون قرمز به صورت تابش موضعی به محل درد و ضایعه گرمای مناسب بوجود می آید که این گرما خون بیشتری را به محل موردنظر می رساند و درنتیجه اکسیژن بیشتری دریافت می گردد که محصول آن کم شدن درد و بهبود ضایعات است.
سرما درمانی
با استفاده از کیسه های حاوی یخ یا سرما دادن ، نقاط التهاب یافته نرم شده و از حالت انقباض خارج می شوند. البته خود سرما باعث کم شدن درد می شود و به عنوان یک مسکن عمل می کند.
ماساژ درمانی
در اثر ماساژ عضلات منقبض شده توسط ماساژورها، خون در بدن جریان بهتری پیدا کرده و باعث کم شدن التهاب و اسپاسم عضله ها گردیده و فاست ها را مجدداً تنظیم می کند.
طب سوزنی
از روش های متداول طب کشور چین است که جزو درمان های طبی محسوب می شود. با فروکردن سوزن های مخصوص در نقاط خاصی از بدن واکنش های الکتریکی بوجود آمده و از التهابات کم می گردد. فروبردن سوزن ها درد چندانی ندارد چون معولاً در بافت های زیر جلدی و یا لایه های چربی قرارمی گیرند.
با آمارهای به دست آمده طب سوزنی در درمان های کمردرد و دردهای سیاتیکی بسیار مؤثر بوده و حتی با داروهای ضدالتهاب برابری کرده است.
کشش کمر
کشش کمراین نوع درمان را به دانشمند ایرانی بوعلی سینا نسبت داده اند که با کشیدن کمر توسط افراد متخصص باعث جا افتادن دیسک های بیرون زده، شل شدن عضلات منقبض گردیده، رفع اسپاسم و تنظیم فاست ها که همان فواصل بین ستون فقرات هستند می گردد.
ثابت کردن ستون فقرات توسط کمربندهای طبی
با محدودکردن و ثابت نگه داشتن حرکات کمر به مدت های معین راهی مکمل برای ترمیم بیرون زدگی و یا پارگی دیسک کمر است.
تزریق در اپیدورال و فاست
یکی دیگر از درمان های طبی بدون جراحی ترمیم بیرون زدگی و یا پارگی دیسک کمربه این شکل است که در سوراخ های بین مهره ها و یا در فضای اپیدورال، ماده ای به نام کورتون که یک ضدالتهاب بسیار قوی است را تزریق می کنندکه تا ده برابر مسکن های دیگر تأثیر دارد و باعث تسریع در التهابات می شود.
کم کردن حجم و اندازه دیسک با اشعه لیزر
با کم کردن حجم دیسک ازطریق خارج کردن مایع ژلاتینی درون بخش داخلی دیسک که منجر به کم شدن اندازه حلقه دیسک می گردد و آن را به کم کردن باد لاستیک اتومبیل تشبیه می کنند، فشارهای وارده بر رشته های عصبی را کم کرده و نتیجه آن کم شدن دردهای بوجود آمده است تا فرصتی به دست آید و بدن ضایعات را ترمیم نماید.
عدم درمان به موقع چه خطراتی دارد؟
این بیماری نیز مانند سایر بیماری‌ها، در صورتی که به موقع درمان نشود، می‌توانند پیشرفته‌تر شود، تشدید شود و مشکلات دیگری را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال در زمانی که بیماری علائم ابتدایی نشان داده است، اگر درمان نشود، ممکن است به عمل جراحی نیاز پیدا کند و یا حتی ممکن است تخریب دیسک، تخریب مهره‌های کمر و سُرخوردگی مهره‌ها بیشتر شود.
همچنین عدم درمان به موقع میتواند عوارضی مانند بی حسی‌های دائمی، اختلالات حرکتی و کشیدگی و افتادگی پا را به دنبال داشته باشد. از دیگر مشکلات بی توجهی به این بیماری، میتوان به مشکلات ادراری و مثانه‌ای و یا بی‌اختیاری ادرار و مدفوع اشاره کرد. لذا توصیه میشود قبل از بروز مشکلات شدیدتر، حتما نسبت به درمان به موقع بیماری اقدام شود.
توصیه به بیماران مبتلا به این بیماری
افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، می‌بایست موارد زیر را رعایت نمایند:
- بیش از 45 دقیقه در یک جای ثابت ننشینند.
- هنگام نشستن، تکیه گاه مناسبی انتخاب نمایند.
- به پهلو یا پشت بخوابید و به شکم نخوابید.
- خانم‌ها از پوشیدن کفش پاشنه بلند به صورت مداوم پرهیز کنند.
- استرس و فشارهای روحی را کاهش دهید.
علائم شایع در بیماری دیسک کمر
به غیر از وجود درد در ناحیه کمر و اندام تحتانی مانند درد در ناحیه لگن ، پشت ران و پشت ساق پا می بایست به این موارد نیز توجه نمود :
علائمی مانند گزگز کردن ، وجود سوزش و خواب رفتگی در کل اندام تحتانی ، اختلالات حرکتی مانند ضعیف شدن عضله های تحتانی ، بروز سندروم دم اسبی که تمام اندام تحتانی را ازکار انداخته و شخص بیمار دچار بی اختیاری در کنترل ادرار و مدفوع می شود.
پارگی یا آسیب دیدگی دیسک کمر درصورت شدید بودن باعث اختلال در حرکت پاها شده و عضلات پا را سست و ضعیف می کند و چنانچه اقدام به درمان سریع و به موقع نشود ، منجر به عوارض خواهد شد.
مراحل درمان دیسک کمر
آسیب دیدگی، پارگی و یا بیرون زدگی دیسک کمر اگر به موقع تشخیص داده شود به سادگی قابل درمان است. استفاده از داروهای ضدالتهاب یا همان مسکن ها باعث کم شدن ورم های اطراف ریشه های عصب می شوند. راه دیگر فیزیوتراپی و توانبخشی است که با روش های مختلف انجام می شود مانند: مانیپولاسیون، ماساژ، کشش کمر، استفاده از وسایل و ابزارهایی مانند لیزر، الکتروترپی، طب سوزنی، اشعه مادون قرمز، اشعه مادون بنفش، گرما درمانی ( HOT PACK )، نرمش ها و ورزش های تخصصی زیرنظر پزشک.
راه دیگر تزریق در مفاصل مهره ها یا اطراف ریشه های عصب است. چنانچه هیچکدام از موارد ذکر شده منجر به بهبودی کامل نگردد، لیزر درمانی و در انتها جراحی باز دیسک کمر آخرین راه مداوا است.
دیسک کمر و پیاده روی
پیاده روی یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از بروز بیماری های ستون فقرات، کمر درد و دیسک کمر است. علاوه بر این افراد مبتلا به دیسک کمر، می‌توانند با پیاده روی منظم، تا حدودی علائم بیماری خود رابهبود دهند. که اگر به دیسک کمر مبتلا هستید، باید در هنگام پیاده روی یکسری اصول را رعایت نمایید تا وضعیت بیماری شما بدتر نشود.
واقعیت این است که پیاده روی یکی از ارزانترین و ساده ترین ور‌ست که هر فردی، در هر سنی میتواند انجام دهد. پیاده روی علاوه بر اینکه به تناسب اندام شما کمک میکند، باعث تقویت عضلات پا و کمر میشود. به همین دلیل توصیه میشود به طور میانگین روزانه 30 دقیقه پیاده روی را در برنامه خود قرار دهید.
تقویت ستون فقرات
بدیهی است که استخوان‌ها و مهره‌های ستون فقرات با افزایش سن و گذشت زمان ضعیف میشوند، اما اگر شما تحرک و پیاده روی را در برنامه خود داشته باشید، میتوانید استخوان‌ها را تقویت نمایید و از ابتلا به انواع بیماری‌های ستون فقرات و مفصلی پیشگیری کنید.
واقعیت این است که بسیاری ار افراد به دلیل بی‌تحرکی و رعایت نکردن برخی اصول، دچار ضعف ستون فقرات، بروز بیماری های مفصلی و ضعف عضلانی هستند. در چنین شرایطی متخصص ستون فقرات به این دسته بیماران توصیه میکند که باید تحرک داشته باشد و برای کم کردن دردشان پیاده روی را در برنامه روزانه خود وارد کنند.
چراکه از بین تمامی این روش‌های طراحی شده برای بهبود دیسک کمر و درد در ناحیه ستون فقرات، پیاده روی جزو ورزشهایی است که همه بیماران مبتلا به بیماری ستون فقرات و دیسک کمر می‌توانند به تنهایی آن را انجام دهند. پیاده روی نه تنها برای افراد مبتلا به دیسک کمر ضرر ندارد بلکه به کمک پیاده روی میتوان عضلات و مهره های ستون فقرات را نیز تقویت کرد و روند بهبودی دیسک کمر را نیز تسریع بخشید و از شدت گرفتن علائم دیسک کمر و آسیب به نخاع پیشگیری کرد.
چگونه میتوان با پیاده روی دیسک کمر را درمان کرد؟
پیاده روی همانطور که اشاره کدیم میتواند یک ورزش کمک کننده برای بهبود دیسک کمر باشد. اما چگونگی انجام این ورزش اهمیت بالایی دارد. به عبارت دیگر شاید تصور کنید که پیاده روی همان راه رفتن ساده است و انجام آن کاری ندارد، اما باید بشما بگوییم که درست گام برداشتن، انتخاب ساعت مناسب برای پیاده روی و از همه مهمتر کفش مناسب، تاثیر زیادی روی بهبود شرایط شما دارد. پیاده روی اگر به درستی انجام نشود، ممکن است وضعیت دیسک کمر شما را بدتر کند.
پیشنهاد میکنیم که قبل از اقدام به پیاده روی، به پزشک متخصص دیسک کمر یا کمر درد مراجعه کنید و نظر او را در مود پیاده روی و تاثیر آن روی بیماری خودتان بپرسید. اگر پزشک روی پیاده روی، نظر مثبتی دارد، ورزش خود را آغاز نمایید.
و به یاد داشته باشید که هر موقع احساس درد و فشار کردید، باید سریعاً ورزش خود را قطع کنید و کمی استراحت نمایید. همچنین در هنگام ورزش به چند موضوع دقت کافی داشته باشید:
فضایی که در آن پیاده روی میکنید
فضایی که در آن پیاده روی میکنید، موضوع مهمی است، سعی کنید یک زمین هموار و جاده آسفالت صاف را برای خود انتخاب کنید که کمترین پستی و بلندی را داشته باشد و یا از فضای پارک که دارای اکسیژن کافی، آرامش و فضای سبز با طراوت است برای پیاده روی استفاده نمایید.
مدت زمان پیاده روی
مدت زمان مناسب برای پیاده روی را از پزشک خود جویا شوید. اما سعی کنید توان خود را برای پیاده روی در نظر بگیرید. به عنوان مثال اگر کمی اضافه وزن دارید و پیاده روی به مدت طولانی برای شما سخت است، سعی کنید با مدت زمان کمتر شروع کنید و کم کم آن را به زمان بیشتر برسانید. به یاد داشته باشید که بیشتر از زمان پیاده روی، مداومت در پیاده روی اهمیت دارد.
سرعت پیاده روی
سرعت پیاده روی یکی دیگر از مواردی است که کاملاً به خود شما بستگی دارد. بطورکلی حواستان باشد پیاده روی آهسته ممکن است کمردرد شما را تشدید کند در چنین حالتی مقداری سرعت پیاده روی خود را افزایش دهید. شاید در روزهای اول پیاده روی، سرعت کمی داشته باشید، زود خسته شوید و مسافت کمتری را بپیمایید، اما نگران نباشید! شروع هرکار و ورزشی، سختی های خود را دارد.
پیاده روی را سرعتی که به شما فشار وارد نمیکند و احساس خستگی نکنید، شروع کنید. سپس به تدریج سرعت خود را بالا ببرید و در صورتی که احساس درد و فشار نداشتید، به افزایش سرعت گام های خود ادامه دهید. اما نکته ای که حتماً باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر دیسک کمر دارید، در هنگام پیاده روی اصلا ندوید. چراکه مهره‌های ستون فقرات در هنگام دویدن حدود 10 برابر بیشتر وزن را تحمل میکنند. از این رو دویدن باعث میشود کمر شما فشار بیشتری را تحمل کند و بیماری شما شدیدتر خواهد شد.
جراح دیسک کمر به چه صورتی عمل دیسک کمر را انجام میدهد؟
اشاره کردیم که هریک از روش های جراحی دیسک برای گروهی از بیماران مفید است. این که چه روشی برای شما بهتر است را جراح و متخصص ستون فقرات و دیسک کمر مشخص میکند. برای این منظور پزشک پس از بررسی و معاینه دقیق، بهترین روش را برای درمان به بیمار پیشنهاد میدهد.
سپس جمیع شرایط بیمار از جمله سابقه انواع بیماری ها، مصرف دارو برای درمان بیماری های دیگر و شرایط جسمی بیمار را به طور کامل مورد بررسی قرار میدهد. ممکن است در برخی از موارد نیاز به بیهوشی، برش، قرار دادن دیسک مصنوعی و موارد خاص دیگری باشد که با توجه به شرایط بیمار تصمیم‌گیری خواهد شد.
برای انتخاب بهترین جراح به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
جراح ستون فقرات، جراح ارتوپدی و جراح مغز و اعصاب افرادی هستند که شما میتوانید برای درمان دیسک کمر به آنها مراجعه کنید. هر کدام از این افراد در زمینه و نوع خاصی جراحی تخصص دارند؛ به همین دلیل باید پس از مشخص شدن نوع جراحی باید به دنبال بهترین جراح دیسک کمر باشید.
در اینجا شاید برایتان سوال باشد که برای پیدا کردن بهترین جراح دیسک کمر در تهران بایدبه چه نکاتی توجه داشته باشیم؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم در اینجا برخی از نکاتی که برای انتخاب جراح دیسک کمر لازم است به آنها دقت کنید را به شما یادآوری میکنیم:
- نظرات سایر بیماران را بررسی کنید؛ با بررسی نظر مراجعه‌کنندگان که شرایط بیماری شان مشابه شماست، میزان رضایت آنها را از کلینیک و پزشک مربوطه مورد سنجش قرار دهید.
- تحصیلات، گواهینامه‌های آموزشی و سابقه کاری پزشک را بررسی نمایید؛در واقع آموزش‌ها و سطح تحصیلات و تجربیات متخصص کمر درد، میتواند معیاری برای سنجش توانایی، تجربه و مهارت پزشک برای جراحی دیسک کمر و درمان بیماری شما باشد.
- برای اینکه از جزئیات بیشتری اطلاع پیدا کنید از پزشک سؤال بپرسید؛ راهنمایی‌های دقیق پزشک میتواند در تصمیم‌گیری به شما کمک کند.
برای مراجعه به بهترین جراح دیسک کمر در تهران؛ میتوانید به کلینیک دکتر نوری در تهران مراجعه نمایید تا در کوتاه ترین زمان جراحی دیسک کمر خود را توسط بهترین جراح دیسک کمر در تهران انجام دهید.
در دوران نقاهت پس از جراحی چه کارهایی باید انجام داد؟
در این قسمت به شما نکاتی را آموزش میدهیم که بعد از عمل جراحی لازم است برای گرفتن بهترین نتیجه، رعایت نمایید.
- پس از اتمام جراحی و در دوران بعد از آن، لازم است مدتی را بخوابید تا محل جراحی شما بهبود یابد. توصیه میشود در حالت خوابیده، برای جلوگیری از لخته شدن خون، پاها را تکان دهید این کار از لخته شدن خون جلوگیری میکند.
- بهتر از به مدت پنج روز بعد از عمل جراحی دیسک کمر، از استحمام بپرهیزید. این کار باعث میشود جای برش به خوبی جوش بخورد و احتمال عفونت به حداقل برسد.
- بعد از انجام عمل جراحی دیسک، به رژیم غذایی خاصی نیاز ندارید. البته توصیه میشود غذاهایی مصرف کنید که فشار زیادی برای دفع آن نداشته باشید و ترجیحاً شکم شما نرم کار کند. همچنین اگر بنابر بیماری دیگری که از قبل داشته اید، غذای خاصی مصرف میکنید میتوانید آن رژیم را ادامه بدهید.
آماری از بهبودیافتگان دیسک کمر
بالغ بر هشتاد درصد بیمارانی که با علائم دیسک کمر مراجعه نموده اند کاملاً بهبود یافته و سلامت خود را به دست آورده اند. بیست درصد از این بیماران به علت دیر مراجعه کردن به پزشک متخصص و یا عدم رعایت دستورات و تأخیر در درمان دچار عوارض و مشکلات ثانویه می گردند. عدم مراجعه به موقع به پزشک متخصص، عدم انجام دستورات بطور دقیق، خود درمانی مانند مصرف داروهای نامناسب و ورزش های اشتباه و زیان آور باعث طولانی شدن مدت زمان درمان خواهد شد.
محل بیرون زدگی دیسک کمر
بیرون زدگی دیسک در ستون فقرات کمر بیشتر در نواحی دیسک های کمری (L4-L5) و (L5-S1) رخ می دهند.
دیسک بین مهره های کمر مانند یک بالش عمل می کند
همانطور که گفتیم، دیسک بین مهره های کمر خاصیت انعطاف پذیری دارد و مانند یک بالش بین مهره ها عمل می کند تا شما مشکلی با حرکت دادن بدن و کمر خود نداشته باشید. زمانی که بدن شما دچار حرکت می شود، این دیسک های بین مهره ها هستند که امکان حرکت را برای بدن فراهم و بیشتر اوقات به عنوان یک ضربه گیر بین استخوان ها عمل می کند به طوری که مانع از آسیب دیدگی مهره ها می شود.
اگر هیچ مشکلی برای دیسک وجود نداشته باشد شما به راحتی فعالیت های لازم را انجام می دهید. اما در صورت ایجاد مشکل بیرون زدگی دیسک حلقه خارجی با فرسایش روبه‌رو میشود و هسته‌ای ژلاتینی به دلیل آسیب دیدگی از محل خارج شده و فتق دیسک یا بیرون زدگی دیسک کمر با توجه به میزان آسیب دیدگی رخ می دهد. معمولا بیرون زدگی دیسک کمر شامل سه حالت می باشد. اولی بسیار جزئی است و به اصطلاح ورم کردن دیسک نامیده می شود. وضعیت متوسط بیرون زدگی دیسک است که شخص با علائم درد و عدم توانایی برای حرکت دادن ناحیه کمر روبرو می شود. در نوع سوم حالت حاد دیسک کمر است که دیسک از مکان مشخص خود خارج می شود که این شرایط برای بیمار بسیار دردناک است. همچنین احتمال تنگ شدن کانال یا مجرای نخاعی نیز وجود دارد.
نشانه های بیرون زدگی دیسک
زمانی که شما با بیرون زدگی دیسک کمر مواجه می شوید ممکن است با علائم درد ملایم یا شدید در ناحیه کمر و همچنین دچار آرتروز گردن شوید و یا ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید که در این شرایط دیسک کمر تنها در تصویربرداری های انجام شده از ناحیه کمر مشخص می شود.
به طور کلی، علائم دیسک کمر با توجه به شرایط فرد و مقدار فشار وارد شده به اعصاب و ستون فقرات متفاوت است. اما رایج ترین علائم آن شامل موارد زیر می باشد:
نشانه های کمر و گردن
- اگر در ناحیه مهره های گردن دچار مشکل بیرون زدگی دیسک شوید، با علائمی مانند درد، احساس سوزش، ضعیف شدن بی حسی در ناحیه دست، شانه و گردن مواجه می شوید.
- اگر بیرون زدگی دیسک کمر در محل ستون فقرات اتفاق افتد، علائمی مانند درد، احساس سوزش، بی حسی و ضعیف شدن در ناحیه باسن، پاها و پشت کمر اتفاق می افتد که گاهی اوقات با داغی کف پا همراه است. در بیشتر مواقع این علائم در یک طرف از بدن مشاهده می شود. همچنین برخی اوقات علائم نام برده شده هنگام فعالیت های زیاد و خاص یا قرار گرفتن در شرایط مختلف شدت پیدا می کند.
نشانه های ستون فقرات
- اگر مشکل دیسک کمر شما مربوط به کل ناحیه ستون فقرات باشد، احتمالاً هنگام نشستن، خم شدن و کشیدن بدن میزان درد در نواحی نام برده شده افزایش پیدا می کند. همچنین هنگام بیدار شدن از خواب و یا قرار گرفتن در موقعیت مشخص برای مدت طولانی درد حاصل از دیسک ستون فقرات تشدید می شود. در این مواقع لازم است هرچند چند دقیقه یکبار حالت بدن عوض شود. به همین خاطر بیشتر افرادی که دچار دیسک ناحیه ستون فقرات هستند بجای نشستن ترجیح می‌دهند بایستند. اما اگر مشکل بیرون زدگی دیسک مربوط به ناحیه گردن باشد علائم نام برده شده در حالت نشستن یا دراز کشیدن طولانی مدت زیاد می شود.
چگونگی تشخیص بیرون زدگی دیسک
در صورتی که با علائم شدید ضعف عضلات و از دست دادن حس و یا درد بسیار زیاد روبه رو هستید، انجام روش های شخیصی خاص مانند عکس برداری، ام آر آی، نوار عصب و عضله و یا الکترومیوگرافی الزامی است و پزشکان و متخصصان ستون فقرات برای تشخیص دقیق اقدام خواهند کرد تا میزان بیرون زدگی دیسک و تاثیر گذاری عصب مشخص شود و روش های مناسب برای درمان بیرون زدگی و یا پارگی دیسک کمر انتخاب شود.
روش های درمان بیرون زدگی دیسک کمر
درمان دیسک کمر به علائم شما بستگی دارد. اکثر مواقع بیرون زدگی دیسک کمر با روش های بدون جراحی قابل حل است. ابتدا در جلسه مشاوره سعی کنید تمام وضعیت خود را به صورت دقیق برای پزشک شرح دهید تا او بتواند بهترین راه حل را برای شما انتخاب کند. اما اگر با استفاده از درمان های بدون جراحی بیرون‌زدگی دیسک کمرتان حل نشد، بهتر است روش درمانی خود را عوض کنید و حتی ممکن است متخصص به شما پیشنهاد کند که برای رفع مشکل تان عمل جراحی انجام دهید.
بیشتر مواقع متخصصان استفاده از کمربند طبی را برای درمان کمردرد توصیه می کنند.
یکی از رایج ترین راه ها برای درمان کمردرد استفاده از بریس یا کمربند طبی به عنوان محافظت کننده کمر می باشد. هرچند که ممکن است در روزهای اول استفاده از بریس کمی خسته کننده و سنگین بنظر برسد. اما اگر به طور کامل در قسمت تحتانی کمر قرار گیرد و به صورت درست تنظیم شود، هنگام استفاده از آن احساس راحت تری خواهید داشت و به تسکین درد شما بسیار کمک می کند و حتی می توانید در محل کار اتومبیل و زمانی که در حال حرکت هستید، از آن استفاده کنید. در طول شب هنگام استراحت خواب شبانه هم استفاده از این نوع کمربند برای مراقبت از کمر شما ضروری است.
داروهای مسکن یکی از راه حل های درمانی برای کنترل علائم بیرون زدگی دیسک کمر است.
معمولاً متخصصان برای تسکین درد و کاهش علائم بیرون زدگی دیسک داروهای مسکن تجویز می کنند. در اکثر مواقع داروهای دیسک کمر شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و داروهای استامینوفن می باشد. تحت نظر و طبق دستورات پزشک داروهای تجویز شده را مصرف کنید. همچنین ممکن است در کنار آن ها پزشک مصرف داروهایی مثل کورتیکو استروئید ها و داروهای ضد افسردگی هم توصیه کند.
ماساژ های دستی به کاهش درد و درمان دیسک کمر بسیار کمک می کنند.
معمولاً کسانی که دچار مشکل دیسک کمر می شوند با استفاده از ماساژ های دستی احساس بهتری دارند. در واقع این روش موجب کاهش درد کمر و دیگر علائم دیسک مزمن خواهد شد.
تزریق دیسکوژل یکی از روش‌های درمانی پیشرفته دیسک کمر است که ما را از انجام جراحی بی‌نیاز میکند
آخرین روش پیشرفته برای درمان دیسک کمر تزریق دیسکوژل است که طی روند درمانی دیسکوژل به داخل دیسک تزریق می شود. دراین روش یک الکل با یک ماده مخصوص از طریق یک لوله کوچک به دیسک های بین مهره ها تزریق می شود. در این روش مشکل کم آب بودن دیسک‌ها از بین می رود و از وارد شدن فشار بر روی اعصاب آسیب دیده جلوگیری می شود.
البته روش‌های تزریقی دیگر شامل تزریق اوزون،تزریق استروئید اپیدورال و تزریق فاست هر کدام به درمان دیسک کمر و کاهش علائم آن کمک می کنند.
سخن پایانی
در این مطلب درباره دیسک کمر و علائم آن، دلایل ابتلاء، روش‌های تشخص و راه های درمان صحبت کردیم. در کل بهترین توصیه این است که پیشگیری بهتر از درمان می‌باشد. پس در اولین مرحله باید حتی الامکان از ابتلاء به این بیماری پیشگیری کنیم.
رعایت نکاتی مثل عدم بلند کردن اجسام سنگین،کنترل وزن ، پرهیز از نشستن طولانی ، عدم انجام ورزش‌های غیر اصولی میتواند از این بیماری جلوگیری نماید. برنامه غذایی سالم و استفاده از میوه و سبزیجات و لبنیات با تامین مواد مورد نیاز بدن از مشکلاتی مانند پوکی استخوان‌ها جلوگیری می کند.
نکته دیگر در مورد نحوه نشستن، ایستادن ،خواب ،برخاستن، مطالعه و تماشای تلویزیون است که بدن در فُرم ایده آل قرار بگیرد. رعایت این موارد موجب کاهش فشار بر روی دیسک‌های نواحی مختلف از جمله کمر، گردن و سایر قسمت‌هامی می شود. با کاهش فشار بر دیسک احتمال ابتلا به فتق دیسک کاهش می یابد.
مختصر و مفید